İstanbul’da Rusya-Ukrayna Barış Müzakereleri Gündemde

Rusya ve Ukrayna arasındaki müzakerelerde yeni aşama

İstanbul, Rusya ve Ukrayna arasında devam eden barış görüşmeleri için yeniden önemli bir merkez haline geliyor. Taraflar, savaşın sona erdirilmesi ve barışın sağlanması adına kendi şartlarını masaya koymaya hazırlanıyor. 2022 yılında Belarus ve Türkiye’de gerçekleştirilen müzakerelerin ardından, taraflar bir anlaşma taslağı üzerinde mutabakat sağlamış olsa da, çatışmalar devam etmişti.

Türkiye’nin ev sahipliğinde gerçekleşecek yeni müzakerelerde, Rusya ve Ukrayna kendi önceliklerini ve şartlarını dile getirecek. Rusya, 2022’deki İstanbul müzakerelerinden çıkan metni temel almak istiyor. Moskova, sahadaki “yeni gerçeklikler” olarak adlandırdığı ilhak ettiği bölgeleri de şartlar arasına ekledi. Bu kapsamda, Moskova, ilhak ettiği Donetsk, Luhansk, Zaporijya ve Herson bölgelerinin Rusya’ya katılmasını ve Ukrayna askerlerinin bu bölgelerden çekilmesini talep ediyor. Ayrıca, Ukrayna’nın tarafsız ve bağlantısız bir statüye kavuşturulması, silahsızlandırılması ve Rusça konuşan vatandaşların haklarının güvence altına alınması Moskova’nın temel şartları arasında yer alıyor.

İki tarafın da savaşın dondurulmasından çok, nihai sona ulaşmayı hedeflediği görülüyor. Moskova, ayrıca, ilhak ettiği bölgelerin Rusya’ya katılmasını tanıyacak ve Ukrayna’nın uluslararası sınırlar içinde kalmasını sağlayacak garantileri de şart koşuyor. Ukrayna ise, ülkenin toprak bütünlüğü ve egemenliğini sağlama, NATO’ya üyelik ve güvenlik garantileri talep ediyor. Bu kapsamda, NATO’nun kuvvet gönderip göndermeyeceği ve Ukrayna’ya nükleer silah desteği gibi konular da masada yer alıyor.

Gelişmeler ve tarafların tutumu

İstanbul’daki müzakerelere katılacak Rus heyetinin başında, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in Müşaviri Vladimir Medinskiy bulunuyor. Heyette, Dışişleri Bakan Yardımcısı Mihail Galuzin, Genelkurmay Başkanı İgor Kostyukov ve Savunma Bakan Yardımcısı Aleksandr Fomin gibi isimler yer alacak. Ayrıca, uzmanlar arasında Rusya Genelkurmay Başkanlığı Bilgi Dairesi Başkan Yardımcısı Aleksandr Zorin ve Devlet Başkanı İnsani Devlet Politikası Dairesi Başkanı Yevgeniya Podobreyevskaya da bulunuyor.

Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Mariya Zaharova, yaptığı açıklamada, Rusya’nın ciddi müzakerelere hazır olduğunu ve İstanbul’da yapılan görüşmelerin temel nedenlerinin ortadan kaldırılması amacıyla bu adımın atıldığını belirtti. Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov ise, Putin’in İstanbul müzakereleri öncesinde Rus yetkililerle dün akşam bir toplantı yaptığını ve Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, Savunma Bakanı Andrey Belousov, Güvenlik Konseyi Genel Sekreteri Sergey Şoygu, Genelkurmay Başkanı Valeriy Gerasimov ve diğer önemli isimlerin toplantıya katıldığını açıkladı.

Uluslararası gelişmeler ve farklı görüşler

ABD Başkanı Donald Trump, Katar’ın başkenti Doha’da yaptığı açıklamada, İstanbul’daki müzakerelere katılmayı düşündüğünü ancak programı nedeniyle kesin karar vermediğini söyledi. Trump, gelişmeler olursa cuma günü İstanbul’a gidebileceğini belirtti. Ayrıca, İran ile nükleer müzakerelerin de olumlu ilerlediğine değindi.

ABD’nin diğer önemli ismi Marco Rubio ise, savaşların sona ermesini istediğini ve ABD Başkanı’nın bu yönde bir irade gösterdiğini ifade etti. Rubio, NATO toplantısında yaptığı konuşmada, Rusya ve Ukrayna arasında diplomatik çözümün önemine vurgu yaparak, savaşların askeri değil, barışçıl yollarla çözülmesi gerektiğini dile getirdi.

Fransa Dışişleri Bakanı Jean-Noel Barrot ise, Antalya’daki NATO toplantısında yaptığı açıklamada, acil ve koşulsuz bir ateşkes beklentisini dile getirdi. Barrot, Rusya’nın Türkiye’ye enerji ve finansal alanda uygulamaya hazırlandığı ciddi yaptırımlardan kaçınmak için Rusya’nın Ukrayna ile görüşmeye hazır olduğunu belirtti. Ayrıca, Türk yetkililerin Ukrayna ve Rusya taraflarıyla görüşmelerde bulunacağını ve bu görüşmelerin başarıyla sonuçlanması halinde, müzakerelerin ilerleyeceğine inandıklarını açıkladı.