Türkiye’de Genç Nüfus ve Sosyal Göstergeler Raporu 2024

Türkiye’nin genç nüfusu yüzde 14,9 oranında temsil ediliyor

Türkiye İstatistik Kurumu tarafından hazırlanan “İstatistiklerle Gençlik 2024” raporuna göre, ülke genelinde 15-24 yaş grubundaki genç nüfus toplam nüfusun %14,9’unu oluşturuyor. Bu yaş grubundaki genç toplam sayı 12 milyon 763 bin 159 kişi olarak kayıtlara geçti. Nüfusun %51,2’si erkek, %48,8’i kadın gençlerden oluşuyor.

Geleceğe dair nüfus projeksiyonları

Projeksiyonlara göre, 2030 yılında genç nüfusun toplam içindeki oranı %14,8’e, 2040’ta %12,2’ye, 2060’ta %10,3’e ve 2080’e kadar %8,8’e gerileyecek. En yüksek genç nüfus oranına sahip il %20,8 ile Hakkari olurken, onu %20,6 ile Şırnak ve %20,3 ile Siirt takip ediyor. En düşük oran ise Balıkesir (%11,8), Muğla (%12,1) ve Ordu (%12,2) illerinde görüldü.

Avrupa Birliği ülkeleriyle kıyaslama

Türkiye’nin genç nüfus oranı, Avrupa Birliği (AB) üyesi 27 ülkeden daha yüksek seyrediyor. 2024 yılı itibarıyla AB ülkelerinin ortalama genç nüfus oranı %10,7 seviyesinde bulunuyor. Yaş gruplarına göre bakıldığında, 2024’te genç nüfusun %30,5’i 15-17, yaş grubunda, %19,9’u 18-19, %28,8’i 20-22 ve %20,8’i 23-24 yaşında yer alıyor.

Yaşam süresi ve yaşam memnuniyeti

2021-2023 hayat tabloları dikkate alındığında, doğuşta beklenen yaşam süresi Türkiye genelinde 77,3 yıl olarak hesaplandı. Erkekler için 74,7 yıl, kadınlar ise 80 yıl. 15 yaşındaki gençler için kalan ortalama yaşam süresi 63,5 yıl iken, erkekler 60,9 yıl, kadınlar ise 66,1 yıl yaşıyor. Bu da 15 yaşına ulaşmış genç kadınların, erkeklerden ortalama 5,2 yıl daha uzun yaşayacağını gösteriyor.

Medeni durum ve iç göç hareketleri

• Genç erkeklerin %96,6’sı hiç evlenmemiş, %3,3’ü evli, %0,1’i boşanmış.
• Genç kadınların ise %87,8’i hiç evlenmemiş, %11,7’si evli, %0,4’ü boşanmış.

İç göç hareketliliğine bakıldığında, 20-24 yaş grubunun göç nedenleri arasında eğitim ilk sırada yer alıyor. Bu yaş grubundaki gençler, eğitim, işe başlama veya iş bulma ve daha iyi konut ve yaşam koşulları gibi sebeplerle göç ediyor.

Yükseköğretim ve iş gücü katılımı

2022-2023 öğretim yılında, yükseköğretimde net okullaşma oranı %46 iken, 2023-2024’te %42,7’ye geriledi. Erkeklerde bu oran %41,1 iken, kadınlarda %51,2 seviyesinde. İş gücüne katılma oranı ise, 2023’te %45,6 iken, 2024’te %47,2’ye yükseldi. Genç erkeklerde %57,4’ten %59,5’e, genç kadınlarda ise %33,1’den %34’e çıktı.

İşsizlik ve istihdam durumu

Gençlerde işsizlik oranı 2023’te %17,4 iken, 2024’te %16,3’e geriledi. Erkeklerde %14,3’ten %13,1’e, kadınlarda ise %23,2’den %22,3’e düştü. Ne eğitimde ne istihdamda olan gençlerin oranı ise geçen yıl %22,9 olarak kayıtlara geçti. Bu oran erkeklerde %16,2, kadınlarda ise %30,1 seviyesinde.

Gençlerin toplam istihdam oranı 2023’te %37,7 iken, 2024’te %39,5’e yükseldi. Erkeklerde %49,2’den %51,7’ye, kadınlarda ise %25,4’ten %26,4’e çıktı. Sektörlere göre incelendiğinde, gençlerin %13’ü tarım, %30,7’si sanayi ve %56,3’ü hizmet sektöründe çalışıyor. Erkeklerde bu oranlar sırasıyla %11,8, %35,9 ve %52,3; kadınlarda ise %15,4, %19,9 ve %64,7 olarak kayıtlara geçti.

Sağlık ve yaşam memnuniyeti

2023’te, 18 ve üzeri bireylerin genel sağlık durumundan memnuniyet oranı %69,2 iken, 2024’te %67,5’e düştü. Genç nüfusun memnuniyet oranı ise %86,8’den %87,2’ye yükseldi. Bu oranlar, genç erkeklerde %87,9, genç kadınlarda ise %86,5 seviyesinde gerçekleşti.

Mutsuzluk oranları ve mutluluk kaynakları

2024’te, 18 ve üzeri bireylerin %11,2’si kendini mutsuz hissediyor. Kendini mutlu hissettiğini belirtenler ise %49,6. Geçen yıl bu oranlar sırasıyla %51,8 ve %11,2 idi. 18-24 yaş grubunda, kendini mutlu hissedenler %48,4 erkek ve %55,4 kadın iken, mutsuz hissedenler %12,7 erkek ve %9,6 kadın olarak kayıtlara geçti.

Gençlerin mutluluk kaynağı olarak ise %45,3 ile sağlık ilk sırada yer alıyor. Bunu %25,1 ile başarı ve %15,1 ile sevgi izliyor.

İş memnuniyeti ve eğitimden memnuniyet

Gençlerin %79,6’sı işinden memnun, %54,1’i kazancından memnun. Erkeklerde iş memnuniyeti %81,2 iken, kazanç memnuniyeti %56,3; kadınlarda ise %75,8 ve %49,2 seviyesinde. Eğitimden memnun olan gençlerin oranı ise %65,4; erkeklerde %64,3, kadınlarda %66,6.

İnternet kullanımı ve dijital faaliyetler

Hane halkı bilişim teknolojileri kullanımına göre, 16-24 yaş arası gençler arasında internet kullanım oranı %98,5. Mesajlaşma %98,5 ile en çok kullanılan faaliyet olurken, sosyal medya üzerinden profil oluşturma ve içerik paylaşma %95,7, internet üzerinden sesli ve görüntülü arama yapma %95,3, video izleme ise %89,8 seviyesinde. En az tercih edilen faaliyet ise %6,2 ile toplumsal ya da siyasal konuda çevrim içi tartışma veya oy kullanma oldu.