Afet Sonrası Bina Hasar Tespiti İçin Yeni Yönerge Yayınlandı

Afet Sonrası Bina Hasar Tespiti İçin Yeni Düzenleme

İçişleri Bakanlığı Afet ve Acil Durum Yönetimi (AFAD) Başkanlığı, “Afetler Sonrası Bina Hasar Tespiti Yapılmasına İlişkin Genel Kurallar Hakkında Yönetmelik” ile ilgili düzenleme yaptı. Resmi Gazete’de yayımlanan bu yönetmelik, afet sonrası bina ve yapıların hasarını tespit etme sürecine ilişkin usul ve esasları belirliyor.

Yönetmelik kapsamında, hasar tespit ekipleri inşaat mühendisleri, mimarlar ve inşaat teknikerlerinden oluşacak. Bu meslek grubu dışındaki personel tarafından hazırlanan raporlar ise geçersiz sayılacak. Ayrıca, ulusal afet hasar tespit grubu ana çözüm ortağı tarafından belirlenen ekiplerin yılda en az bir kez eğitim alması zorunlu tutuldu.

Hasar Derecelendirmesi ve Sınıflandırma

Hasar dereceleri, “hasarsız, az hasarlı, orta hasarlı, ağır hasarlı, acil yıkılacak, yıkık, değerlendirme dışı, girilemeyen, tespit edilemeyen ve kapsam dışı” şeklinde toplam 10 kategoriye ayrıldı. Bu derecelendirme, sadece son afet nedeniyle oluşan hasarları dikkate alarak yapılacak.

Yapıların ekonomik ömrünü tamamlamış, yıpranmış olması, projelendirme ve imalat hataları veya zemin oturması gibi afetle doğrudan ilgisi olmayan hasarlar, hasar derecelendirmesinde dikkate alınmayacak.

Hasar Tespiti Süreci ve Aşamalar

Hasar tespiti, afet etkisinin belirlenmesi ve ilk ile itiraz hasar tespiti olmak üzere üç aşamada gerçekleştirilecek. İlk tespitlerin tamamlanmasının ardından, itirazlar ve ek çalışmalar yapılacak. Bu süreçler, ulusal veya yerel afet hasar tespit grubu ana çözüm ortağının koordinasyonunda yürütülecek.

Çalışmalar devam ederken yeni artçı depremler meydana gelirse, yeniden hasar tespiti gerekip gerekmediği konusunda ilgili makamların görüşü alınacak.

Fotoğraflama ve Raporlama

Yapılan tüm tespitler detaylı şekilde fotoğraflanacak. Ayrıca, afet sonrası ilk ve itiraz tespit raporları, liste ve tutanaklar hazırlanacak. Acil yıkılacak, ağır ve orta hasarlı binalar için ise ek raporlar düzenlenecek. Bu bilgiler, talep edilmesi halinde bilişim ortamında arşivlenerek saklanacak.

Yıkımı tamamlanan ve enkaz kaldırılan binaların tapu kayıtlarındaki ilgili beyanlar ise, yerel düzey afet hasar tespit grubu ana çözüm ortağının bildirimleriyle güncellenecek veya kaldırılacak.

Teknolojiden Yararlanma

Hasar tespiti sırasında, özellikle çatı, kalkan duvar, baca gibi yapı bölümlerinin hasarları, hava araçlarına entegre edilen optik veya kızılötesi kameralar kullanılarak tespit edilebilecek. Ayrıca, dinamik parametrelerin anlık izlenmesi ve hızlı değerlendirmeler yapabilmek için çeşitli sensörler ve yazılımlar da kullanılabilecek.