Türkiye’de Girdi Fiyatlarındaki Artış ve Üretici-Market Farkları Değerlendirildi

Türkiye’de Tarımsal Girdi Maliyetlerindeki Artış ve Fiyat Farkları

Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, Temmuz ayına ilişkin girdi fiyatlarındaki değişim ve üretici ile market arasındaki fiyat farkını değerlendirdi. Bayraktar, özellikle gübre, mazot ve yem fiyatlarındaki artışlara dikkat çekti ve bu durumun çiftçilerin maliyetlerini artırmaya devam ettiğini belirtti.

Girdi Maliyetlerindeki Artış ve Üretici Durumu

İran-İsrail savaşının etkisiyle yükselişte olan gübre fiyatları Temmuz ayında da artmaya devam etti. Bayraktar, gübre fiyatlarındaki bu artışın üretim maliyetlerini ciddi şekilde etkilediğini vurguladı. Ayrıca, mazot fiyatları aylık %9,3 oranında artarken, besi yemi yüzde 34, süt yemi ise yüzde 31 zamlandı. Bu artışlar, çiftçinin mali yükünü daha da artırıyor.

Fiyat Farkları ve Marketteki Durumlar

Temmuz ayında üretici ve market fiyatları arasındaki farklar dikkat çekici seviyelere ulaştı. Özellikle karpuzda fiyat farkı en fazla yüzde 613,8 ile ortaya çıktı. Yeşil soğanda ise üreticinin zararı devam ederken, markette aynı ürün hâlâ 3,5 kat daha pahalı satılıyor. Buna karşılık, limonda hem üreticinin hem de marketin fiyat artışları dikkati çekiyor; depolardaki fire oranlarının artmasıyla birlikte limonun fiyatı üreticide yüzde 55, markette ise yüzde 37 arttı.

Diğer Ürünlerde Fiyat Artışları ve Azalışlar

Yumurta fiyatları yüzde 14,3, elma yüzde 12,8, kuru incir yüzde 5 ve mısırözü yağı ise yüzde 3 oranında zamlandı. Temmuz ayında marketlerde 37 ürünün 19’unda fiyat artışı yaşanırken, 17 ürünün fiyatı azaldı. En fazla fiyat düşüşü yüzde 42,6 ile kabakta görüldü. Karpuzda yüzde 39,8, patates yüzde 31,5, kuru soğan yüzde 24,6 ve yeşil soğanda ise yüzde 19,5 oranında azalma gerçekleşti.

Fiyat Farklarının Nedenleri ve Analiz

Bayraktar, fiyat farklarının temel nedenlerine ilişkin şu değerlendirmelerde bulundu: “Kırmızı ve yeşil mercimeğin fiyatı, yeni sezonda rekoltenin düşük olmasından dolayı yükseldi. Talebin artması ise sivri bibere fiyatların yükselmesine neden oldu. Arz ve talepteki değişimlerle patlıcan ve kabakta fiyatlar düştü. Yumurta fiyatlarındaki artış ise arz ve talepteki değişimden kaynaklanıyor. Karpuzda ise arz artışına rağmen talebin düşük olması üretici fiyatlarını düşürdü. Limonda depoda uzun süre beklenmenin sonucu fire oranlarının yükselmesiyle fiyatlar arttı. Patates ise hasadın yoğunlaşmasıyla arz artışına bağlı olarak fiyatlar düştü. Yeşil soğandaki fiyat düşüşü ise talepteki azalmadan kaynaklanıyor.”