Türk Devletleri Örgütü’nün Güçlenişi ve Bölgesel İlişkiler

Türk Devletleri Örgütü ve Uluslararası Katılım

Türk Devletleri Örgütü, üyeleriyle Avrasya Kıtası’nın yaklaşık %65’ini kapsamakta ve dünya nüfusunun %40’ını, küresel gayrisafi hasılanın ise %30’unu temsil etmektedir. Bu geniş coğrafyada Kazakistan, Kırgızistan, Özbekistan, Tacikistan ve Pakistan gibi Türk dostu ülkelerin yer alması, örgütün Türk Dünyası açısından stratejik önemini artırmaktadır.

2025 Şiö Zirvesi ve Liderlerin Görüşleri

2025’te düzenlenen ŞÖ 25. Devlet ve Hükümet Başkanları Zirvesi, 2001 yılından beri en geniş katılımı sağlamış olup, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, zirvede örgütün zorluklara karşı dayanışma ve tepki yeteneğinin güçlendirileceğine vurgu yaparak, “daha adil çok kutuplu bir dünya düzeni yaratma sürecine katkı sağlanacağını” söyledi. Türkiye’yi ise Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan temsil ederken, zirvede Rusya, Çin, İran ve Azerbaycan liderlerinin yanı sıra Pakistan ve Ermenistan başbakanları da bulunuyordu. Toplantıda ekonomik işbirliği, İsrail’in Gazze saldırıları, Suriye’nin yeniden inşası ve bölgesel barış gibi önemli konular masaya yatırıldı.

Erdoğan’ın Ziyaret ve Mesajları

Erdoğan, zirvede özellikle Gazze’de yaşanan insanlık krizine dikkat çekerek, Suriye’nin toprak bütünlüğünün ve kalıcı barışın sağlanmasının önemine vurgu yaptı. Ayrıca Orta Asya ve Güney Kafkasya’daki barış ve istikrarın güçlendirilmesini, Türk Devletleri Teşkilatı’nın çalışmalarını desteklemeyi, enerji, ekonomi ve iklim alanlarında işbirliğinin artmasını ve Türkiye-ŞİÖ ilişkilerinin geliştirilmesini talep etti. Bu mesajlar, bölgesel ve küresel barış müzakereleri açısından kritik öneme sahip.

Analiz ve Öngörüler

Uzmanlara göre, Türkiye’nin hem Batı hem de Rusya, Çin ve İran ekseninde denge unsuru olmaya devam etmesi, bölgesel ilişkilerde stratejik konumunu güçlendiriyor. Ayrıca, örgütün üyeleri arasında Pakistan ve Hindistan arasındaki gerginlik, Rusya-Ukrayna savaşları, ABD’nin İran’a yönelik baskıları ve Orta Doğu ile Afganistan’daki istikrarsızlık gibi bölgesel krizler, örgütün etki alanını sınırlandıran faktörler arasında yer alıyor. Avrupa Birliği’nin Türk Devletleri ile mali işbirliği stratejisi ise örgütün etkinliğini zaman zaman sınırlandırabiliyor.