Çin’den ABD’ye İhracat Kısıtlamalarında Geçici Duraklama

Bilinen Ürün ve Materyallerde İhracat Durduruldu, Geçici Olarak Serbest Bırakıldı

Çin Ticaret Bakanlığı tarafından yapılan duyuruda, askeri ve sivil amaçlı kullanılabilen çeşitli ürünlerin Türkiye ve diğer ülkelerin savunma sanayilerine olan ihracatıyla ilgili alınan karar, 3 Aralık 2024’te yürürlüğe girmişti. Ancak, bu karar 27 Kasım 2026 tarihine kadar geçici olarak durduruldu.

Önceden alınan kararlar doğrultusunda, kritik öneme sahip mineraller olan galyum, germanyum ve antimon gibi materyallerin ABD’ye ihracı ilke olarak sınırlandırılmıştı. Ayrıca, batarya teknolojisi, yakıt hücreleri, havacılık ve uzay sanayisine hakim grafit ihracatı da sıkı denetimlere tabi tutulmuştu.

ABD’nin çip kısıtlamalarına Çin’den cevap

Pekin yönetimi, Biden yönetiminin Çin’e yönelik yeni çip üretim teknolojileri kısıtlamalarının ardından uygulamaya koyduğu bu tedbirlere yanıt verdi. ABD Ticaret Bakanlığı’na bağlı Sanayi ve Güvenlik Bürosu, 2 Aralık 2024’te yayımladığı düzenlemeyle 24 farklı çip üretim ekipmanı ve yarı iletken geliştirmeye yönelik üç yazılım kategorisine ihracatı sınırlayan yeni kurallar getirdi. Ayrıca, yapay zekanın önemli bileşenlerinden yüksek bant genişlikli hafıza (HBM) çiplerinin Çin’e satışına tamamen yasak getirildi.

Söz konusu düzenlemeler kapsamında toplamda 140 Çinli şirket de ABD’nin ihracat kontrol listesine eklendi.

İki ülke gerilimlerini erteledi, diyalog yolunda önemli adımlar atıldı

ABD Başkanı Donald Trump ve Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, 30 Ekim’de Busan’da gerçekleşen görüşmede, ekonomik ve ticari anlaşmazlıkların karşılıklı olarak ertelenmesine karar verdi. Bu açıklamalar, iki ülke arasında uzun süredir devam eden gerginliğin yumuşaması adına önemli bir adım olarak değerlendirildi.

29 Eylül’de ise ABD, “varlık listesi” kapsamında yer alan ve yabancı şirketlerin %50’den fazlasına sahip olan ortaklıkların uygulanan kuralını bir yıl erteledi. Buna paralel olarak, Çin de nadir toprak elementleri ihracatına ilişkin alınan kontrol kararlarını bir yıl daha uzattı.