Sivas’ta 38 Yıldır Ayakkabı ve Yemenici Mesleği Yaşatılıyor

Sivas’ta Geleneksel Yemenilik Kültürü Yaşatılmaya Devam Ediyor

Yaklaşık 38 yıldır kundura tamiri ve yemeni imalatı yapan 51 yaşındaki Zafer Kıtlık, hem mesleğine hem de sağlıklı ayakkabı kültürüne sahip çıkmaya uğraşıyor. Çocuk yaşlarından beri sürdüğü ayakkabıcılık mesleğini, aynı dükkânda sürdüren Kıtlık, Anadolu’nun köklü el sanatlarından biri olan yemeni yapımını geleneksel el işçiliğiyle devam ettiriyor.

Kıtlık, Anadolu’nun farklı bölgelerinden gelen ustaların yaptıkları yemeni kültürünün giderek kaybolduğunu belirtiyor. Doğallığı ve el işçiliğiyle öne çıkan bu geleneksel ayakkabının yapımında, yüzü tamamen hakiki deri, alt tabanı ise manda köselesi kullanılıyor. Kimyasal madde içermeyen bu ayakkabıların terletmediği, koku yapmadığı ve mantara karşı sağlıklı olduğu anlatılıyor.

Yemeninin manuel olarak ve tek tek üretildiğini aktaran Zafer Kıtlık, bu el emeği ürünlerin dayanıklılığına rağmen talebin azaldığını söyledi. İnsanlardan yemeni kullanmaları ve severek tercih etmeleri çağrısında bulunan usta, “Yemeniye talep çok az. Fabrikasyon ayakkabılar ucuz ve kolay bulunuyor, bu yüzden insanlar onları tercih ediyor. Ama ben el emeğiyle yapıyorum, bileşiminde kimyasal yok. Bu mesleği yaşatmak istiyoruz” dedi.

Farklı Malzemeler ve Sağlıklı Bir Tercih

Zafer Kıtlık, yeni ayakkabıların genellikle kimyasal ürünler kullanılarak üretildiğine dikkat çekiyor. “Hakiki deri ve manda köselesiyle yapılan yemeni, terleme ve koku yapmadığı gibi sağlık açısından da avantaj sağlıyor. Günümüz spor ayakkabıları ise tamamen kimyasal maddelerden yapılıyor ve sağlık sorunlarına yol açabiliyor.” diye konuşuyor. Ayrıca, spor ayakkabıların rahatlığı ön planda olsa da, uzun vadede sağlık açısından olumsuz etkileri olabiliyor.

Kıtlık, yemeniye olan talebin özellikle ekonomik nedenlerle ve alternatiflerin artması sebebiyle azaldığını söylüyor. “Yemeniyi seviyoruz ve yapmak istiyoruz ama ilgi az. Bu kültürü yeniden canlandırmak adına vatandaşların yemeni kullanması ve tercih etmesi gerektiğine inanıyoruz.” diyerek sözlerini tamamlıyor.

El İşçiliği ve Geleneksel Değerler

Her biri el emeğiyle tek tek hazırlanan yemeni, günde yaklaşık 10 çift üretim yapabiliyor. Faaliyetlerinin ekonomik anlamda sürdürülebilir olması için de el işçiliğiyle çalışmaya devam ettiklerini belirten Zafer Kıtlık, “Günde 15 çift üretim yapan fabrikaların önünde bizim el emeğiyle hazırladığımız yemeni duruyor. Fiyatı ise yaklaşık bin 500 lira. Amacımız bu kültürü kaybetmemek ve gelecek nesillere aktarmak.” şeklinde konuşuyor.

“], “meta_keywords”: “Yemenici, ayakkabı, geleneksel el sanatları, Sivas, el emeği, kültürel miras, sabit meslek, sağlık açısından sağlıklı ayakkabı