Yurt Dışından Kaçırılan Anadolu Eserleri Türkiye’ye Geri Dönüyor

Açık Hava Müzesi Niteliğinde Anadolu Medeniyetlerinden Eserler Türkiye’ye Döndürülüyor

Anadolu’nun zengin kültürel mirası, yurt dışına kaçırılan sayısız medeniyet kalıntısının ana vatanına iadesiyle yeniden hayat buluyor. Kültür ve Turizm Bakanlığı bünyesinde faaliyet gösteren ekipler, kültür varlığı kaçakçılığıyla mücadelede kararlı adımlar atmaya devam ediyor. 1980 yılından bu yana yurt dışındaki 19 ülkede gerçekleştirilen 169 çalışma ile, toplam 26 bin 761 kültür varlığı ve tarihi eser Türkiye’ye getirildi.

En çok eser iade edilen ülkeler ve getirilen eserler

Almanya, Hırvatistan, Bulgaristan, İngiltere, ABD ve Sırbistan, en fazla kaçırılan ve iade edilen ülkeler arasında yer alıyor. Almanya’dan 8 bin 670, Hırvatistan’dan 4 bin 147, İngiltere’den 3 bin 748, Bulgaristan’dan 3 bin 61, ABD’den 2 bin 701 ve Sırbistan’dan ise 1865 eser Türkiye’ye kazandırıldı.

Önemli ve tarihi eserlerin iadesi sürüyor

Yurt dışındaki eserlerin iadesine yönelik çalışmalar yıl içinde de devam ediyor. 2025 yılı itibarıyla toplam 110 eser ana vatanına ulaştırıldı. Kanada’da yaşayan bir kişinin babasından kalan Anadolu kökenli testi, iki kandil, iki pişmiş toprak kap ve bir pazubent, Ankara Anadolu Medeniyetleri Müzesi’nde koruma altına alındı. Ayrıca ABD’den getirilen, Antik Çağ’a ait kemiklerin veya küllerin saklandığı lahit de, kültürel mirasımıza kazandırıldı.

Eski eserlerin iadesine önemli örnekler

İngiltere’deki bir müzayede sırasında tespit edilen ve Adana Ulu Camisi’nden çalındığı bilinen 16’ncı yüzyıla ait İznik çini karo da, Ankara Etnografya Müzesi’nde koruma altına alındı. Ayrıca, 2003 yılında çalınan ve 16’ncı yüzyıla tarihlendirilen eser de iade edildi. 757 yıllık el yazması Kitab Şerhu’l-Esma, Beyrut’taki bir koleksiyoncudan alınarak müzeye kazandırıldı. Bodrum Sualtı Arkeoloji Müzesi ise, Yunanistan’dan getirilen ve Bizans Dönemi’ne tarihlenen kadın ve erkek adak heykelcikleri, altın küpeler ve cam koku şişeleri ile zenginleştirilmiş durumda.

Nadir ve değerli eserler

İsviçre’den iadesi sağlanan Tunç Çağı’na ait kadın ve erkek adak heykelcikleri, granülasyon tekniğiyle yapılmış altın küpeler ve çeşitli cam objeler, sergilenmek üzere ziyaretçilere açıldı. Bunlar, Anadolu’nun binlerce yıllık kültürel mirasının korunması ve gelecek nesillere aktarılması konusundaki kararlılığı gözler önüne seriyor.