Divriği Ulu Camisi ve Darüşşifası: Anadolu’nun El-Hamrası

İspanya’daki El Hamra Sarayı’na benzerliğiyle bilinen ve “Anadolu’nun El-Hamrası” olarak da adlandırılan yaklaşık 800 yıllık eser, Divriği’de inanç ve tarih turizminin önemli merkezlerinden biri olarak öne çıkıyor. Bu eşsiz yapı, Anadolu beyliklerinden Mengücekoğulları döneminde, Hükümdar Süleyman Şah’ın oğlu Ahmed Şah tarafından 1228 yılında inşa edilmiştir. Camii alanı 1280 metrekare iken, yanında bulunan ve 1280 yılında Behram Şah’ın kızı Melike Turan Melek tarafından yaptırılan darüşşifa ise 768 metrekarelik alanda yer alıyor.

Camii ve darüşşifa, her biri kendine özgü ve benzersiz bezemeleriyle dikkat çekiyor. Caminin kuzey ve batı taç kapıları ile Şah Mahfili’nin taç kapısı, sanatkar ustaların elinden çıkmış detaylı bezemeleriyle öne çıkıyor. Restorasyon çalışmaları 2015 yılında başlamış ve çatı değişimi, lazer temizleme, enjeksiyon sistemi ve güçlendirme gibi pek çok işlemle yapı eski ihtişamına kavuştu. Ayrıca, caminin etrafındaki 190 bina kamulaştırılarak çevre düzenlemesi yapıldı.

Restorasyonun ardından, eser toplamda 72 bin ziyaretçi tarafından gezildi. Ziyaretçilere göre, bu kapsamlı çalışma yapıldıktan sonra eser, hak ettiği değeri görerek yeniden hayranlık uyandırmaya başladı. Eserin özellikle Ramazan Bayramı döneminde yoğun ilgi gördüğü belirtiliyor.

Ziyaretçiler ve Uzmanların Görüşleri

İlginç bir şekilde, yurt içi ve yurt dışından gelen ziyaretçiler, özellikle Japonya ve Almanya’dan gelenler, eser karşısında hayranlıklarını gizleyemiyor. Japon ziyaretçiler, “Böyle bir eser bizim kültürümüzde olsaydı, fanus içinde sergilenirdi” diyerek esere olan büyük saygılarını dile getiriyorlar. Sanat tarihçileri ve mimarlar ise restorasyonun çok başarılı olduğunu, eserin orijinalliğinin korunduğunu ve çalışma kalitesinin yüksek olduğunu belirtiyor.

İşte, ziyaretçilere göre, “Bu eseri görmeden ölmeyin” sloganıyla da tanınan yapı, sanatseverlerin ve tarih tutkunlarının ilk sıralarda ziyaret ettiği noktalar arasında yer alıyor. Eseri görenler, “Hak ettiği değeri buldu” diyerek memnuniyetlerini dile getiriyorlar.

Ziyaretçi Yorumları

• Ayşe Kozu: “Restorasyon doğru ve güzel yapıldı. Orijinalliği korunmuş, etkileyici ve doğal duruyor. Emeği geçenlere teşekkür ederim.”
• Behlül Kiraz: “Daha önce birçok tarihi eser gezdim, ama Divriği Ulu Camisi ve Darüşşifası çok farklı ve özel.”
• Ibrahim Arslan: “İlk kez gördüm ve hayran kaldım. Restorasyonda emeği geçenlere teşekkür ederim.”
• Tugay Aslan: “Daha önce sadece fotoğraflarını gördüğüm eseri yakından görmek büyük bir mutluluk.”
• Gökhan Yardımcı: “Tarihi dokusuyla görenleri hayran bırakan, ecdat yadigârı çok güzel bir eser.”