Sismik İzolatörler Türkiye’de Deprem Güvenliğinde Devrim Yaratıyor

Türkiye’de Sismik İzolatörlerin Yükselişi

Son 20 yılda dünyada yaygınlaşan ve özellikle Kahramanmaraş merkezli depremler sonrası Türkiye’nin gündemine oturan sismik izolatörler, yapıların depreme karşı dayanıklılığını artırmak açısından büyük önem taşıyor. Bursa Teknik Üniversitesi (BTÜ) Deprem Mühendisliği Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Prof. Dr. Beyhan Bayhan, bu sistemlerin yaygınlaştırılmasının Türkiye için oldukça faydalı olacağını dile getiriyor.

Yerli ve Milli Üretim

Başlangıçta yurt dışından ithal edilip testleri yurtdışında gerçekleştirilen sismik izolatörler, günümüzde Türkiye’de yerli ve milli olarak üretilmeye başlandı. Ayrıca, bu ürünlerin testleri de Türkiye’de yapılabiliyor. Maliyetlerin düşmesiyle birlikte, özellikle acil kullanım gereken alanlarda neden bu sistemlerin tercih edilmediği konusu gündeme geliyor. Beyhan Bayhan, “İnşaat maliyetinin büyük projelerde %5-6, bireysel konutlarda ise yaklaşık %10 oranında artmasıyla bu sistemlerin kullanımı teşvik edilmelidir” diyor.

İşte Sismik İzolatörlerin Avantajları

Özellikle okul, yurt binaları, toksik ve patlayıcı depolar, cezaevleri, kışlalar, polis merkezleri, afet yönetim merkezleri ve kamu binalarında sismik izolatörlerin kullanılması gerektiğini vurgulayan Beyhan Bayhan, bu yapıların olası bir afet sonrası da kullanılmaya devam edebileceğine işaret ediyor. Ayrıca, 100 yatak ve üzeri hastanelerde de bu sistemin tercih edildiğini ekliyor. Türkiye’nin sismik izolasyon alanında ilk 5 ülke arasında olduğunu belirten Bayhan, yaşanan Kahramanmaraş, Hatay, Malatya ve Battalgazi depremlerinde bu sistemlerin başarıyla test edildiğini söylüyor.

Türkiye’nin Dünya Rekoru

İnşaat Mühendisliği alanında uzman Gökhan Özdemir de depremlerden kaynaklanan ekonomik zararların yanı sıra yapıların güçlendirilmesinin maliyetinin de yüksek olduğunu belirtiyor. Özdemir, “Sismik izolatör kullanımı, temelden %10’a varan farklar yaratmakta ve avantajlar sunmakta” diyor. Ayrıca, Türkiye’nin Japonya ile kıyaslandığında, sismik izolasyon uygulamaları açısından oldukça ileri bir noktada olduğunu anlatıyor. Japonya’da 10 binden fazla yapıya bu sistem uygulanmış durumda. Türkiye’de ise son 20 yılda toplamda yaklaşık 350 proje bu teknolojiyi kullanıyor. Özdemir, “Er ya da geç biz de Japonya gibi olacağız, ama karar vericilerin bu konuda hızla adım atması gerekiyor” ifadelerini kullanıyor.

Dünya Liderliği ve Büyük Yapılar

Gökhan Özdemir, Türkiye’nin dünya genelinde sismik izolatörlü yapı inşasında rekorlar kırdığını vurguluyor. “Dünyadaki en büyük sismik izolatörlü yapıların 9’u Türkiye’de bulunuyor. Bunlardan biri de Çam ve Sakura Şehir Hastanesi. Bu başarılar, yerli üretimin ve mühendislik alanındaki yetkinliğin önemli göstergeleri” diye ekliyor. Özdemir, Kahramanmaraş depremlerinden sonra bölgedeki sismik izolatörlü hastanelerin üstün performans sergilediğine dikkat çekiyor ve halkın bu teknolojilere ilgisinin arttığını belirtiyor.