Zara’da Saya Gezdirme Geleneği Yeniden Hayat Buldu

Orta Asya’dan Gelen Bir Gelenek: Saya Gezdirme

Zara ilçesine bağlı bazı köylerde, Orta Asya kökenli olduğu düşünülen ve geçmişte yaygın olarak oynanan saya gezdirme oyunu, bu yıl ilk kez Zara 4. Eğrilce Şenlikleri kapsamında merkezde de yeniden canlandırıldı. Bu gelenek, bereket ve bolluğun simgesi olarak her yıl Şubat ayında gerçekleştirilen etkinliklerle yaşatılmıştı.

Şenliklerde Saya Gezdirmenin Yeniden Canlandırılması

İlçe kırsalında yıllık olarak düzenlenen ve yaklaşık bir hafta süren köy eğlenceleri, bu yıl ilk defa Zara merkezinde de esnaf ve vatandaşların katılımıyla gerçekleştirildi. Cadde ve sokaklarda gezen saya ekibi, ziyaret ettikleri ev ve işyerlerinin kapılarında maniler ve türküler okuyup halaylar çekti. Bu hareket, vatandaşlardan büyük alkış aldı ve esnaflar geleneksel kutlamalara katkıda bulunmak adına çeşitli hediyeler sundu.

Gelenek ve Anlamı Üzerine Açıklamalar

Kültür ve Turizm Bakanlığı El Sanatları Sanatçısı Nilgün Gökkuş Bozalioğlu, oyunun kökeninin Orta Asya’ya dayandığını belirtti. Bozalioğlu, “Deveyi yapıyoruz merdivenle, beden olarak devenin içini üç kişiyle giydirdik. Kırmızı yakalı olan Arap, bereketi temsil ediyor. Gittiği evden kapıdan saya için para veya yiyecek topluyor. Gittiği evin toprağına asayla vuruyor, toprak bereketleniyor; ahırına vuruyor, orada da bolluk oluyor. Evde ise dış kapıya vuruyor, huzur ve bereketin simgesi” dedi.

Oyunun Anlamı ve Uygulanışı

Bozalioğlu, oyunun Şubat ayında yapıldığını ve genellikle bir haftalık süresi olduğunu hatırlattı. “Gençler, halkın haberi olmadan bir gün seçerek gizlice toplanıyor ve hazırlıklarını tamamlıyor. Kıyafetlerini giyip, halkın arasına karışıyorlar. Bu uygulama, hayvanların daha iyi döl tutması, mahsullerin bereketli olması ve çocukların bolluk içinde büyümesi gibi farklı amaçlara hizmet ediyor” diye ekledi. Ayrıca, geleneksel olarak gençlerin gizlice toplanıp pek çok bereket ve sağlık dileğiyle oynadıkları bu oyunun, halk tarafından büyük ilgi gördüğü vurgulandı.