Türkiye’de Orman Yangınları ve İklim Etkileriyle Mücadele

Geçen Yıl ve Bu Yılın Karşılaştırmalı Durumu

Türkiye’de orman yangınları, 1 Ocak-16 Haziran döneminde geçen yıl 927 iken, bu yıl aynı dönemde 778 yangın kaydedildi. Yanan alan ise 2 bin 194 hektardan 687 hektara geriledi. Bu veriler, yangın sayısında %16’lık bir azalma ve etkilenen alan miktarında %69’luk bir düşüş olduğunu gösteriyor.

Yaz Döneminde Yangınlara Yönelik Gelişmeler

Yaz sezonunun başlangıcı olan 1 Haziran-16 Haziran arasındaki dönemde ise, geçen yıl 311 yangın olurken, bu yıl 203 yangın meydana geldi ve toplamda 385 hektar alan zarar gördü. Aynı dönemde geçen yıl 1773 hektar alanın etkilendiği gözlemleniyor.

Hava Koşullarının Yangınlar Üzerindeki Etkisi

Prof. Dr. Şermin Tağıl, hava koşullarının yangınların oluşumu ve yayılımı üzerinde en belirleyici faktörler olduğunu belirtiyor. Sıcaklıkların 30 derecenin üzerinde seyretmesi, nem oranının %20’nin altına düşmesi, uzun süren kuraklıklar ve 11 günü aşan yağışsız dönemler yangın riskini ciddi ölçüde artırıyor. Rüzgar türleri de yangının seyrini doğrudan etkiliyor. Karadeniz’de lodos, Akdeniz’de poyraz ve Ege’de hem lodos hem de poyraz, yangının büyümesine zemin hazırlıyor.

Avrupa ve Türkiye’deki Yangın Durumu

Avrupa Birliği ülkelerinde 17 Haziran itibarıyla yaklaşık 176 bin hektarlık ormanlık alanın yangınlarla tahrip olduğu bildirildi. Bu rakam, son 19 yılın ortalamasının üç katı ve geçen yıl aynı dönemde yanan alanın iki katından fazla. Avrupa genelinde bu yıl 955 büyük yangın kaydedildi ve bu, 2024 yılına kıyasla ciddi bir artışa işaret ediyor.

Yangın Sezonunun Erken ve Yoğun Başlangıcı

Copernicus Avrupa Orman Yangını Bilgi Sistemi verilerine göre, Avrupa’da yangın sezonunun erken ve yoğun başladığı görülüyor. Türkiye’de ise yangın sezonu, Avrupa kadar erken başlamadı ancak riskler artmaya devam ediyor. 17-23 Haziran 2025 haftasına ait veriler, özellikle Doğu Akdeniz ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde yüksek yangın tehlikesini gösteriyor. Bu bölgelerdeki kuraklık ve düşük nem koşulları, en küçük kıvılcımın büyük çaplı yangınlara dönüşmesine neden olabilir.

Gelecek Dönem İçin Uyarılar ve Tahminler

Haziran’ın ikinci yarısı ve Temmuz ayında, mevsim normallerinin üzerinde seyreden sıcaklıkların tüm Türkiye’de etkili olması bekleniyor. Bu durum, yangınların sıçrama ve yayılma hızını artıracak. Uzmanlar, sıcaklıkların artması, nemin azalması ve kuraklığın devam etmesi halinde risk seviyesinin hızla yükseleceğine dikkat çekiyor. Günlük yangın tehlike haritaları ve sezonluk tahminler, 2025’in zorlu ve yoğun bir yangın sezonu olacağını gösteriyor. Ayrıca, iklim değişikliği nedeniyle uzayan sıcak sezonlar, kontrolü zorlaşan kırsal alanlar ve ormanlara yakın yeni yerleşimler gibi yapısal sorunlar, yangınların daha hızlı yayılmasına ve etkilerinin büyümesine neden oluyor.