Türkiye’de İklim Kanunu Resmen Yasalaştı: Yanlış Anlaşılmalar ve Gerçekler

Türkiye’nin İlk İklim Kanunu Meclis’ten Geçti

Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Kurulu, ülkenin ilk iklim kanununu kabul ederek yasalaştırdı. Bu yasa, Yeşil büyüme vizyonu ve net sıfır emisyon hedefleri doğrultusunda iklim değişikliğiyle mücadelede önemli bir adım olarak öne çıkıyor. Kanun, sera gazı emisyonlarının azaltılması, iklime uyum faaliyetleri, planlama ve uygulama araçları ile gelirler ve izinlerin yasal çerçevesini kapsıyor.

İklim Kanunu Hakkında Yanlış Anlaşılmalara Yanıt

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, bu kanunla ilgili iddialara 9 maddelik bir açıklama yaparak yanıt verdi. Bakanlığın sosyal medya hesabında paylaşılan infografikte, iklim kanunuyla ilgili en çok dile getirilen iddialar ve gerçekler şöyle sıralandı:

• “Mülkiyet haklarıyla ilgisi yok”: Karbon ayak izi ile bireylerin özgürlükleri kısıtlanmıyor. Karbon ayak izinin azaltılması, sadece üretim yapan organizasyonlara yönelik, bireylerin anayasal haklarıyla ilgisi bulunmuyor.
• “Kapsamı enerji yoğun üretim tesisleridir”: Kanun, karbon vergi sistemini getirmiyor. Emisyon ticaret sisteminin kurulmasını kapsıyor ve bireylerle ilgisi yok. Sadece sanayi kaynaklı sera gazı emisyonlarını hedef alıyor.
• “Tarım ve hayvancılık yasaklanacak iddiası”: Kanunda böyle bir düzenleme bulunmuyor. Aksine, kuraklık ve afetlere karşı tarım, hayvancılık ve doğal kaynakların korunması amaçlanıyor.
• “Çiftçiler istediği ürünü ekemeyecek”: Tarım ve hayvancılığa ilişkin herhangi bir yaptırım maddesi yer almıyor.
• “Hayvancılık yasaklanacak, yapay et yedirilecek”: Bu konuda herhangi bir ifade bulunmuyor. Kanun, toprakları ve doğal kaynakları koruma amacı taşıyor.
• “Küresel güçler tarım alanlarına el koyacak”: Paris Anlaşması, 2021 yılında TBMM tarafından uygun bulunmuş ve iç hukukumuzda yer almıştır. Bu anlaşma, ülkemizin kalkınma hedeflerini dikkate alarak imzalanmıştır ve şu ana kadar herhangi bir kısıtlayıcı uygulama yapılmamıştır.
• “Kömür ve petrol kullanımı kalkacak”: Kanunda, kömür ve petrol kullanımını tamamen kaldıracak bir düzenleme yoktur. Amaç, çevre dostu enerji kaynaklarını teşvik etmektir.
• “İklim değişikliği yoktur diyenlere ceza verilecek”: Bu tür ifadeler kanunda yer almıyor.
• “Vatandaş karbon ayak izine göre ceza ödeyecek”: Bireylere yönelik herhangi bir ceza veya kısıtlama söz konusu değil. Yalnızca sanayi ve üretim tesislerine idari yaptırımlar öngörülüyor ve adli ceza maddeleri bulunmuyor.