Türkiye’de Süreli Yayınlar ve Dijital Medya Durumu 2024

Süreli Yayın Sayıları ve Resmî İlanlar

2024 yılı itibarıyla, Basın İlan Kurumu’nun (BİK) idari kayıtları kullanılarak hazırlanan ilk “Süreli Yayın İstatistikleri” çalışması, toplam 2.040 süreli yayını içermektedir. Bu yayınlar arasında 753 gazete ve 349 internet haber sitesi bulunuyor. Yıl boyunca toplam 1.102 süreli yayın, mevzuata uygun olarak resmî ilan ve reklam yayımladı. Sadece resmî reklam yayımlayan yayınlar ise toplamda 938 olarak kayıtlara geçti. Bu rakam, 2023’te 2.079 olan toplam süreli yayın sayısının yüzde 1,8 oranında azaldığını gösteriyor.

Yayın Türleri ve Coğrafi Dağılım

Yayınların büyük çoğunluğu yerel düzeyde faaliyet gösterirken, %95,9’u yerel, %3’ü yaygın ve %1,1’i ise bölgesel yayınlardan oluşuyor. Yayımlanma sıklığına göre, 456’sı günlük, 297’si haftalık veya daha az sıklıkta olmak üzere toplamda 753 gazete bulunuyor. İnternet haber siteleri ise içerik kategorilerine göre sınıflandırıldığında; %4,6’sı Genel, %5,4’ü 1. Kategori, %5,2’si 2. Kategori, %35,2’si 3. Kategori, %22,4’ü 4. Kategori ve %27,2’si 5. Kategori’de yer alıyor. En fazla yayın İstanbul’da (372), onu 109 yayınla Ankara, ardından Bursa (97), Balıkesir (93), İzmir (89), Kahramanmaraş (82), Konya (58), Kocaeli ve Antalya (54’er) takip ediyor.

Resmî Reklam ve Dergi Yayınları

Resmî reklam yayımlayan yayınların toplam sayısı 938’e ulaşırken, sadece resmî ilan ve reklamlara odaklanan yayınlar ise 474 dergi ve gazete olarak kayıtlara geçti. En çok dergi İstanbul’da (251), onu Ankara (71) ve İzmir (39) izliyor. Bu dergilerin 16’sı günlük, 59’u haftalık, 43’ü 15 günlük, 246’sı aylık, 64’ü iki aylık, 46’sı ise üç aylık periyotlarda yayımlanıyor. İnternet üzerinden resmî reklam yayımlayan 464 sitenin ise büyük bölümü Kahramanmaraş (69), Bursa (64), İstanbul (44), Balıkesir (33) ve Kocaeli (31) bölgelerinde bulunuyor.

Gazetelerin Tirajları ve Dijital Trafik

Gazetelerin toplam tirajı, 2023’e kıyasla %27,5 oranında azalarak 462.707.383’e geriledi. Yaygın statüdeki gazeteler 370.522.910, yerel gazeteler 90.178.456 ve bölgesel gazeteler ise 2.006.017 satış rakamına ulaştı. Dijital medya ise yeni bir boyut kazanarak, BİK Analitik tarafından gerçekleştirilen trafik analizleriyle kamuoyuna sunuldu. Bu analizlere göre, toplam 9.292.640.555 tekil ziyaretçi tarafından yapılan toplam 46.714.549.465 sayfa görüntülemesi gerçekleşti. Ziyaretçi trafiğinin %56,1’i Genel Kategori sitelerinde, %14,6’sı 1. Kategori, %3,2’si 2. Kategori, %17,1’i 3. Kategori, %6,2’si 4. Kategori ve %2,8’i 5. Kategori sitelerinde yoğunlaşıyor. Ayrıca, yayınların %88’i ‘siyasi-haber-güncel’ içerik türünde yayımlanıyor.

İçerik ve Kadın İstihdamı

Resmî ilan ve reklam yayımlayan 753 gazetenin tamamı, ‘siyasi-haber-güncel’ içerik türünde faaliyet gösteriyor. Dergi ve diğer yayınlar ise, farklı içerik kategorilerinde (sektörel, kültür, ekonomi, fikir, magazin, spor, bilim-bilişim ve sağlık) sınıflandırılıyor. Sektör çalışanlarının yüzde 39’u kadınlardan oluşuyor. Toplamda 7.719 basın çalışanı arasında kadınlar 3.013’ü temsil ediyor. Gazetelerde kadın çalışanlar 4.315, internet sitelerinde ise 3.404 kişi. Çalışanların eğitim düzeyine bakıldığında, yüzde 43,8’inin lisans mezunu olduğu görülüyor. İstihdam edilenlerin büyük çoğunluğu lisans seviyesinde eğitim aldı.

İlan ve Reklam Bedelleri

2024’de yayımlanan resmî ilan ve reklamların toplam bedeli, 2023’e göre yüzde 90 artışla 3.985.113.210 Türk Lirası’na ulaştı. Ancak, ilan ve reklam sayısı azalarak, 2024’te 146.944 olarak gerçekleşti. Bu yılki kamu desteğinin %84,5’i resmî ilanlar, %15,2’si resmî reklamlar ve %0,3’ü ise özel ilan ve reklamlar tarafından karşılandı.